Του ε.α. Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη
Η σφοδρότητα εκδήλωσης των καιρικών φαινομένων, που βλέπουμε στις μέρες μας, επιβεβαιώνουν την υποψία για την έλευση της κλιματικής αλλαγής. Μια αλλαγή που παρουσιάζεται και εξελίσσεται ραγδαία και μη συμμετρικά σε κλιματική κρίση.
Το αποτέλεσμα είναι άμεσα ορατό με την εκδήλωση μεγάλων φυσικών καταστροφών στον πλανήτη μας, με τραγικά πλήγματα τόσο στην ανθρώπινη ζωή όσο και στις υποδομές.
Και πέρα από τα αυτά τα δραματικά και άμεσα ορατά αποτελέσματα διαβλέπουμε τις έμμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον, το οικοσύστημα, αλλά και την οικονομία γενικότερα, με την τεράστια επιβάρυνση σε δαπάνες των εθνικών προϋπολογισμών αλλά και της ασφαλιστικής αγοράς.
Προφανώς και η ανθρώπινη δραστηριότητα των τελευταίων δεκαετιών, δεν είναι άμοιρη ευθυνών σε ένα βαθμό για την διαμόρφωση της σημερινής κατάστασης.
Ο άνθρωπος με επιθετικό και αυξανόμενο τρόπο απομυζά τους φυσικούς πόρους, παρεμβαίνει στην δομική ισορροπία της φύσης, αλλοιώνοντας σχεδόν τα ¾ της επιφάνειας της γης.
Τεράστιες δασικές εκτάσεις εξαφανίστηκαν, δεκάδες είδη ζώων εξαφανίστηκαν ή τελούν υπό απειλή εξαφάνισης, χρήσεις γης αλλάζουν, διαταράσσεται η βιόσφαιρα και οι κύκλοι αζώτου και φωσφόρου, οξύνονται οι ωκεανοί και καταστρέφεται σιγά σιγά η στιβάδα του όζοντος στην ατμόσφαιρα.
Οι μεγάλες φυσικές καταστροφές ανατροφοδοτούνται και μεγεθύνονται από την μειωμένη ικανότητα της φύσης να ρυθμίζει αποτελεσματικά το κλίμα και συντελείται ένας αένανος κύκλος κλιματικής κρίσης.
Προφανώς και όλα αυτά πλήττουν τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα κοινωνία και οικονομία. Οι καλλιέργειες έχουν λιγότερη απόδοση, τα αλιεύματα μειώνονται, οι τιμές αυξάνονται κ.ο.κ.
Η αποτύπωση της κρίσης αυτής αρχίζει να εγγράφεται σταδιακά στο χρηματοοικονομικό επίπεδο με δομικές αλλαγές που επιβάλλονται και θα επιβάλλονται σε νομοθεσία, τεχνολογία, είδος επενδύσεων, καταναλωτικές αλλαγές.
Η γεωργία, η κατασκευαστική αλυσίδα, η ασφαλιστική αγορά, η τουριστική βιομηχανία είναι οι πρώτες που άμεσα βλέπουν τα αποτελέσματα της κρίσης.
Μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Συστημικού Κινδύνου εκτιμά ότι στη ζώνη του ευρώ, περίπου το 75% των τραπεζικών δανείων προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και πάνω από 30% των επενδύσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε εταιρικά ομόλογα και μετοχές κατευθύνονται προς επιχειρήσεις που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τουλάχιστο μία υπηρεσία του οικοσυστήματος.
Η ίδια μελέτη διαπιστώνει ότι ο πιστωτικός κίνδυνος των δανείων, αυξάνεται σε σενάρια απώλειας της βιοποικιλότητας.
Η οικονομία είναι συνδεδεμένη με τη φύση.
Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητηρίου (ICC) μελέτησε φέτος, 4.000 καιρικά φαινόμενα, παγκοσμίως, για την περίοδο 2014-2023 θέλοντας να βρει τον αντίκτυπο τους στις υποδομές και την παραγωγικότητα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, επηρεάστηκαν περίπου 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι και χάθηκαν πάνω από 2 τρισ. Δολάρια.
Οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν τις μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες κατά τη διάρκεια της 10ετίας χάνοντας 935 δισ. δολάρια, ακολουθούμενες από την Κίνα με 268 δισ. δολάρια και την Ινδία με 112 δισ. δολάρια.
Αυτονόητο είναι, όπως σημειώνει η μελέτη, ότι οι φτωχότερες χώρες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο σε οικονομικό επίπεδο. ο Άγιος Μαρτίνος και οι Μπαχάμες κατέγραψαν τις μεγαλύτερες απώλειες.
Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να γίνει κοινή πεποίθηση ότι η κλιματική κρίση είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Στην πατρίδα μας, φαίνεται ότι σε αυτή την κατεύθυνση η ελληνική κοινωνία, υπό το βάρος των καταστροφών που σημειώνονται αρχίζει να το αντιλαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό.
Στην τελευταία έρευνα για το κλίμα που διενέργησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, εννιά στους δέκα Έλληνες αναγνώρισαν την ανάγκη να αλλάξουν και να προσαρμόσουν τον τρόπο ζωής τους στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Οι ερωτηθέντες κατέταξαν την κλιματική αλλαγή στη δεύτερη θέση μεταξύ των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα μας.
Η ΕΤΕ, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας σημειώνει ότι:
«Στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αναγνωρίζουμε ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί απλώς ανάγκη για το μέλλον, αλλά και άμεση προτεραιότητα για την Ελλάδα. Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δεν είναι μόνο ηθική ευθύνη αλλά και μια οικονομική ευκαιρία. Πραγματοποιώντας σήμερα επενδύσεις, έχουμε τη δυνατότητα να προστατεύσουμε ζωές, να στηρίξουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη και να ελαχιστοποιήσουμε το μακροπρόθεσμο κόστος της αδράνειας. Η ΕΤΕπ έχει αναλάβει τη δέσμευση να συνεργαστεί με την Ελλάδα, παρέχοντάς της χρηματοδότηση αλλά και συμβουλευτικές υπηρεσίες προκειμένου να διασφαλίσει αποτελεσματικές και ανθεκτικές στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που δεν θα αφήνουν κανέναν στον περιθώριο».
ΠΗΓΕΣ
Έκθεση Διοικητή Τράπεζας της Ελλάδος 2023
www.newmoney.gr
www.documentonews.gr