Αντιπυρική προστασία των δασών χωρίς δασική υπηρεσία;


 
Παρά τη σχετικά δροσερή είσοδο του καλοκαιριού,  οι πρώτες δασικές πυρκαγιές έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση. Για άλλη   μια χρονιά ο  μηχανισμός  δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης  θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την πύρινη απειλή υπό το βάρος των προβλημάτων των ελλείψεων που είναι πλέον γνωστά  σε όλους, υπεύθυνους και μη.

Για τα ειδικότερα προβλήματα του Π.Σ. τουλάχιστον, εγκαίρως  έχουν αναφερθεί με λεπτομέρειες και σε κάθε τόνο, ειδοποιώντας Πολιτεία και Κοινωνία ότι  ο μηχανισμός δασοπυρόσβεσης τον οποίο υποστηρίζουμε εμείς οι Πυροσβέστες παρουσιάζει  υστερήσεις και ελλείψεις σε μέσα  εξοπλισμό και προσωπικό.

Όμως επειδή η προστασία του δασικού πλούτου δεν σημαίνει μόνο πυρόσβεση, αλλά κυρίως πρόληψη, διαχείριση και επιτήρηση σαφώς και μια σειρά από άλλες υπηρεσίες και φορείς χρειάζεται να  συνεισφέρουν τα μέγιστα ώστε να υπάρξει επαρκή προστασία του εθνικού φυσικού πλούτου.

Η δασική υπηρεσία  σαφώς και έχει το  μέγιστο της ευθύνης στις εργασίες  που προαναφέραμε μιας και  όπως πολύ σωστά υποστηρίζουν οι συνάδελφοι  της δασικής επιστήμης , δασοπροστασία δεν μπορεί να σημαίνει μόνο πρόληψη.

 Διαβάζοντας πάντως σχετικό πόρισμα που είδε το φως της δημοσιότητας, σε  έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για τα δασαρχεία και τις διευθύνσεις δασών  δεν μπορεί  κανείς να πεί ότι ησύχασε ότι η δασοπροστασία είναι  σε καλό δρόμο.

Σύμφωνα με το πόρισμα  που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ANT1,  με τον τίτλο Δασικές Υπηρεσίες: Χάνουν και το δέντρο και το δάσος  και τον υπότιτλο : Η μνημειώδης ανοργανωσιά των δασικών υπηρεσιών αποτυπώνεται ανάγλυφα στην έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, καταγράφονται τα παρακάτω:

·         υπερστελέχωση υπηρεσιών με μειωμένο φόρτο και υποστελέχωση δασαρχείων με μεγάλο αριθμό εκτάσεων δασικού ενδιαφέροντος. Είναι ενδεικτικό ότι στις κατηγορίες ΔΕ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ και ΥΕ/ΔΑΣΟΦΥΛΑΚΩΝ καταγράφονται 1041 υπεράριθμοι από τις προβλεπόμενες οργανικές θέσεις.Πλεονάζον προσωπικό που οφείλεται κυρίως στην απορρόφηση των πρώην αγροφυλάκων, όμως σύμφωνα με το πόρισμα άνισα κατανεμημένο αλλά και ανειδίκευτο «…οι δασοφύλακες που προέρχονται από την αγροφυλακή να επιμορφωθούν στα δασικά ζητήματα και οι παλαιοί δασοφύλακες στα αγροτικά ζητήματα.» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι επιθεωρητές. Επίσης εντοπίζεται έλλειμμα 186 δασοπόνων Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.  Χαρακτηριστική του στρεβλού τρόπου επάνδρωσης των υπηρεσιών είναι η αναφορά των επιθεωρητών: « Το προσωπικό δεν έχει κατανεμηθεί στις υπηρεσίες με κριτήριο το μέγεθος των δασικών εκτάσεων που επιβλέπουν.» Για παράδειγμα η Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου ενώ στη δικαιοδοσία της περιλαμβάνεται μια περιοχή με μικρή κάλυψη από εκτάσεις δασικού ενδιαφέροντος, περιλαμβάνεται στην κατηγορία των υπηρεσιών με τους περισσότερους δασοφύλακες δευτεροβάθμιας και υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Αντίστοιχα το Δασαρχείο Λαμίας έχει 52 ΔΕ/ΥΕ δασοφύλακες.Την ίδια στιγμή σύμφωνα με το πόρισμα σε 39 δασαρχεία δεν επαρκεί το προσωπικό αυτών των κατηγοριών, ενώ η έλλειψή τους αναγκάζει συνολικά 67 δασικές υπηρεσίες να βγάζουν για περιπολίες εργαζόμενους ανώτερων εκπαιδευτικών κατηγοριών. Έτσι σύμφωνα με τους ελεγκτές καθυστερεί η διεκπεραίωση υποθέσεων που εντάσσονται στα καθήκοντα των Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Δασολόγων και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Δασοπόνων. Κενά καταγράφονται και στην στελέχωση των διευθύνσεων δασών και των δασαρχείων με διοικητικό προσωπικό, το οποίο κατά τα άλλα είναι υπεράριθμο σύμφωνα με το πόρισμα: συνολικά 212 διοικητικοί υπάλληλοι, 14 παραπάνω από τις προβλεπόμενες θέσεις. Παρόλα αυτά  17 δασαρχεία δεν έχουν κανέναν αυτής της ειδικότητας και σε 2 δασαρχεία υπηρετούν 7.

·         άκρως ανησυχητικά είναι το ευρήματα που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας των δασικών υπηρεσιών. Ειδικότερα σύμφωνα με τους επιθεωρητές που διενήργησαν τον έλεγχο:  
i)   Μόνο 37 από τα 103 δασαρχεία επιτηρούν επαρκώς τις περιοχές ευθύνης τους
ii)   50 από τα 103 δασαρχεία δεν τηρούν σειρά προτεραιότητας στη διεκπεραίωση των υποθέσεων(παρότι είναι πειθαρχικό παράπτωμα)
iii)   86 από τα 103 δασαρχεία παρότι είναι επαρκώς στελεχωμένα και δεν έχουν μεγάλο όγκο υποθέσεων δεν διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις εντός των προθεσμιών που προβλέπει ο νόμος. 
Μάλιστα όπως αναφέρεται στο πόρισμα 10 δασαρχεία δεν έχουν τελειώσει υποθέσεις του 2003!

·         Έρμαιο της έλλειψης ορθολογικής οργάνωσης έχει γίνει και η υλικοτεχνική υποδομή των δασικών υπηρεσιών, όπως δείχνουν τα στοιχεία του πορίσματος. Οχήματα, μοτοσυκλέτες, δορυφορικά συστήματα και άλλα μέσα είτε αραχνιάζουν αφού δεν έχουν μοιραστεί ανάλογα με τις ανάγκες, είτε έχουν αποσυρθεί λόγω παλαιότητας. Από τα 574 αυτοκίνητα που έχουν προμηθευτεί τα δασαρχεία όλης της χώρας, 113(δηλαδή το 20% του στόλου) δεν χρησιμοποιούνται λόγω παλαιότητας, βλάβης, μεγάλου κόστους συντήρησης ή ακαταλληλότητας. Επίσης 35 αυτοκίνητα είναι σε λειτουργία αλλά δεν χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες που έχουν διατεθεί γιατί πλεονάζουν. Από τις 316 μοτοσυκλέτες 112(το 35%) δεν χρησιμοποιούνται λόγω έλλειψης οδηγών, παλαιότητας, ασύμφορης επισκευής ή συντήρησης  αλλά και λόγω ακαταλληλότητας. 19 μοτοσυκλέτες που είναι λειτουργικές αλλά περισσεύουν. Από 487 GPS, 48 δεν αξιοποιούνται γιατί είναι παλαιάς τεχνολογίας ή έχουν βλάβη. Στο πόρισμα μάλιστα αναφέρεται ότι σε δασαρχείο της περιφέρειας χρησιμοποιούν κινητά υπαλλήλων για GPS, ενώ καταγράφηκαν και 16 που λειτουργούν αλλά δεν βγαίνουν μαζί με τους δασοφύλακες σε ελέγχους και επιθεωρήσεις. Επίσης και στα 103 δασαρχεία όλης της χώρας έχει δοθεί πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μόνο ένα εκείνο της Καβάλας την έχει αξιοποιήσει για τη δημιουργία ιστοσελίδας, ως εργαλείο για την απλοποίηση των συναλλαγών με τους πολίτες.

Τα παραπάνω είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη και ανησυχητική εικόνα για το μηχανικό δασοπροστασίας, που πρέπει να είναι ξεκάθαρο και  κατανοητό σε όλους ότι η πυρόσβεση είναι ένα μικρό μέρος της και μάλιστα το έσχατο.
Και επίσης το παραπάνω είναι μια πολύ καλή απάντηση στους ανθρώπους  της δασικής επιστήμης που οραματίζονται  για την επαναφορά στα χρόνια της πλήρης διαχείρισης από την Δασική Υπηρεσία της δασοπυρόσβεσης και δασοπροστασίας.