Εθνικοί εκπρόσωποι στην Ομοσπονδία Αξιωματικών Πυροσβεστικής της Ε.Ε.
Σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκδοση με τον τίτλο " Ο Ηγέτης των 360 μοιρών", ο συγγραφέας του J.Maxwel, αναλύει την σύγχρονη τάση στην αξιολόγηση στελεχών, καταρρίπτοντας τους μύθους που αφορούν την ηγεσία, εξερευνώντας τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ένας ηγέτης και ερευνώντας τον τρόπο που θα οδηγηθεί στην επιτυχία ένας αποτελεσματικός ηγέτης.
Συνοπτικά σημειώνει:
ΗΓΗΘΕΙΤΕ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΠΑΝΩ ελαφρύνοντας το φορτίο του ηγέτη σας, δείχνοντας προθυμία να κάνετε αυτά που κάνουν οι άλλοι, μαθαίνοντας πότε να πιέζετε και πότε να υποχωρείτε, και άλλα.
ΗΓΗΘΕΙΤΕ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ συμπληρώνοντας τους συνηγέτες σας (χωρίς να τους ανταγωνίζεστε), αφήνοντας να επικρατήσει η καλύτερη ιδέα, και εφαρμόζοντας το βρόχο της ηγεσίας.
ΗΓΗΘΕΙΤΕ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ βαδίζοντας αργά... στους διαδρόμους, μεταφέροντας το όραμα, και ανταμείβοντας τα αποτελέσματα.
Ανατρέχοντας στα ευρωπαϊκό γίγνεσθαι τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, παρατηρούμε ότι γίνεται μια σοβαρή προσέγγιση στην αξιολόγηση του προσωπικού και των στελεχών, για να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν μέγιστη αντικειμενικοποίηση της κρίσης, ώστε να βελτιωθεί η ίδια ή απόδοση του επαγγελματικού φορές.
Η λεγόμενη "Αξιολόγηση 360 μοιρών, είναι η πλέον σύγχρονη τάση στην διαδικασία της αξιολόγησης, καθώς έχει σχεδιαστεί για να συλλέγει ένα ευρύ φάσμα σχολίων σχετικά με την επίδοση ενός εργαζομένου, ταυτόχρονα από προϊστάμενους και υφιστάμενους. Η σφαιρική αυτή προσέγγιση σας δίνει τη δυνατότητα να μετρηθεί η αξία που προσθέτει κάθε στέλεχος στον επαγγελματικό οργανισμό, ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτό τα πεδία στα οποία θα πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις.
Στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο "Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της ΓΓΠΠ, Αναβάθμιση Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, Αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξεις" επιχειρείται να εισαχθούν μερικές καινοτόμες δομές στο σύστημα αξιολόγησης των Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος, βασισμένες πάνω σε αυτή τη σύγχρονη φιλοσοφία της αξιολόγησης στελεχών.
Το όλο πλέγμα των προτεινόμενων ρυθμίσεων έρχεται να αγγίξει ένα θέμα, που παρέμεινε ανέγγιχτο για περίπου τρεις δεκαετίες, με τις πολιτικές ηγεσίες του Π.Σ. να αρνούνται να το ακουμπήσουν.
α. Η Επαγγελματική Επάρκεια, ιδίως δε η δυνατότητα εφαρμογής των γνώσεων και της εμπειρίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων.
β. Η άσκηση των ανατεθεισών αρμοδιοτήτων με βάση τον διενεργηθέντα επιχειρησιακό σχεδιασμό.
γ. Η ευελιξία προσαρμογής στις εκάστοτε μεταβαλλόμενες συνθήκες.
δ. Η εισήγηση και εφαρμογή σύγχρονων μορφών άσκησης του επιτελικού και επιχειρησιακού πυροσβεστικού έργου.
ε. Η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα.
στ. Το πνεύμα συνεργασίας προς τις αρχές και εξυπηρέτησης προς τους πολίτες.
ζ. Η εμφάνιση και η παράσταση.
β. Το θάρρος και η ανάληψη ευθυνών.
γ. Η ψυχραιμία και η αυτοκυριαρχία.
β. Η αντοχή κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας και η μη αποχή από αυτή για λόγους υγείας.
Η τρίτη καινοτομία του συστήματος βασίζεται στον τρόπο βαθμολόγησης των προσόντων. Κάθε επιμέρους ουσιαστικό προσόν αξιολογείται, βάση μιας διαβαθμισμένης κλίμακας, από το 5 έως το 1.
Η τελικής βαθμολογίας απόδοσης προκύπτει από το άθροισμα όλων των επιμέρους ουσιαστικών προσόντων, ανά κατηγορία, με μέγιστη δυνατή απόδοση αυτή του απόλυτου ακέραιου αριθμού σε μόρια 100 (Υψηλά Αποτελεσματική), επιμεριζόμενη ως εξής:
α. Υψηλά Αποτελεσματική από 100 μέχρι και 91.
β. Αποτελεσματική 90 μέχρι και 81.
γ. Αποδεκτή 80 μέχρι και 61.
δ. Χρήζει βελτίωσης από 60 μέχρι και 41.
ε. Μη ικανοποιητική 40 μέχρι και 1.
Η πρώτη καινοτομία του συστήματος βρίσκεται στο ότι η αξιολόγηση του Αξιωματικού, βασίζεται στην σύνθεση τριών επιμέρους αξιολογήσεων.
Η πρώτη αξιολόγηση γίνεται από τον προϊστάμενο της οργανικής μονάδας στην οποία υπηρετεί ο αξιολογούμενος Αξιωματικός και προσμετράται στην τελική βαθμολογία σε ποσοστό 60% .
Η δεύτερη αξιολόγηση γίνεται από τον προϊστάμενο της αμέσως ανώτερης ιεραρχικά οργανικής μονάδας, ο οποίος αξιολογεί χωρίς να λαμβάνει γνώση των βαθμολογιών του προηγούμενου αξιολογητή και προσμετράται στην τελική βαθμολογία σε ποσοστό 30%.
Η τρίτη αξιολόγηση γίνεται από τους υφιστάμενους του αξιολογούμενου Αξιωματικού, (χωρίς ο αξιολογούμενος να γνωρίζει την ταυτότητα του υπαλλήλου που τον αξιολογεί) και προσμετράται στην τελική βαθμολογία σε ποσοστό 10%.
Μετά το πέρας της αξιολόγησης, ο αξιολογούμενος δύναται μέσω του συστήματος της προσωποποιημένης πληροφόρησης της Διεύθυνσης Επικοινωνιών και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης να λαμβάνει γνώση του γενικού χαρακτηρισμού της βαθμολογίας απόδοσής του, καθώς και όλων των επιμέρους στοιχείων της.
Επίσης σημαντικό είναι ότι προβλέπεται ότι Εκθέσεις Αξιολόγησης δεν συντάσσονται κατά την περίπτωση που μεταξύ Αξιολογούμενου και Αξιολογητών υφίσταται δικαστική διαμάχη ή πειθαρχική εμπλοκή μεταξύ τους αλλά και από τους Αξιωματικούς που αποστρατεύονται για οποιονδήποτε λόγο. Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον κρίνεται αναγκαία η αξιολόγηση, ο Αρχηγός του Π.Σ. ορίζει τον Α΄ Αξιολογητή και Β΄ Αξιολογητή με διαταγή του.
Η δεύτερη καινοτομία του συστήματος είναι ότι η αξιολόγηση γίνεται με ένα νέο πρότυπο έκθεσης αξιολόγησης, που αποτυπώνει την γενικότερη εικόνα του αξιολογούμενου Αξιωματικού, βασισμένη σε 4 τομείς:
- Την επαγγελματική του ικανότητα, που βαθμολογείται
β. Η άσκηση των ανατεθεισών αρμοδιοτήτων με βάση τον διενεργηθέντα επιχειρησιακό σχεδιασμό.
γ. Η ευελιξία προσαρμογής στις εκάστοτε μεταβαλλόμενες συνθήκες.
δ. Η εισήγηση και εφαρμογή σύγχρονων μορφών άσκησης του επιτελικού και επιχειρησιακού πυροσβεστικού έργου.
ε. Η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα.
στ. Το πνεύμα συνεργασίας προς τις αρχές και εξυπηρέτησης προς τους πολίτες.
ζ. Η εμφάνιση και η παράσταση.
- Την διοικητική του ικανότητα που βαθμολογείται
β. Η ικανότητα λήψης αποτελεσματικών αποφάσεων.
γ. Η ικανότητα προγραμματισμού, οργάνωσης, συντονισμού και ελέγχου υπηρεσιών.
δ. Η ικανότητα ορθολογικής διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και πόρων.
ε. Η ικανότητα αντικειμενικής και αμερόληπτης αξιολόγησης του προσωπικού και του παραχθέντος έργου.
γ. Η ικανότητα προγραμματισμού, οργάνωσης, συντονισμού και ελέγχου υπηρεσιών.
δ. Η ικανότητα ορθολογικής διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και πόρων.
ε. Η ικανότητα αντικειμενικής και αμερόληπτης αξιολόγησης του προσωπικού και του παραχθέντος έργου.
- Την Συμπεριφορική του Κατάσταση που βαθμολογείται
α. Η πειθαρχικότητα.
β. Η ευσυνειδησία και η ακεραιότητα χαρακτήρα.
γ. Η επίγνωση καθήκοντος.
β. Η ευσυνειδησία και η ακεραιότητα χαρακτήρα.
γ. Η επίγνωση καθήκοντος.
- Την Ψυχική του Κατάσταση που βαθμολογείται
β. Το θάρρος και η ανάληψη ευθυνών.
γ. Η ψυχραιμία και η αυτοκυριαρχία.
- Την Σωματική του Κατάσταση που βαθμολογείται:
β. Η αντοχή κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας και η μη αποχή από αυτή για λόγους υγείας.
Η τρίτη καινοτομία του συστήματος βασίζεται στον τρόπο βαθμολόγησης των προσόντων. Κάθε επιμέρους ουσιαστικό προσόν αξιολογείται, βάση μιας διαβαθμισμένης κλίμακας, από το 5 έως το 1.
Το 5. σημαίνει Υψηλά Αποτελεσματική, το 4. Αποτελεσματική, το 3. Αποδεκτή, το 2. Χρήζει βελτίωσης, και το 1. Μη ικανοποιητική.
Το 5 αποτελεί τη βάση εκκίνηση και το σημαντικό είναι ότι οποιαδήποτε απομείωση από τη βάση εκκίνησης (αρνητική αξιολόγηση οποιουδήποτε επιμέρους ουσιαστικού προσόντος) απαιτεί ειδική, σαφή και εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση.Η τελικής βαθμολογίας απόδοσης προκύπτει από το άθροισμα όλων των επιμέρους ουσιαστικών προσόντων, ανά κατηγορία, με μέγιστη δυνατή απόδοση αυτή του απόλυτου ακέραιου αριθμού σε μόρια 100 (Υψηλά Αποτελεσματική), επιμεριζόμενη ως εξής:
α. Υψηλά Αποτελεσματική από 100 μέχρι και 91.
β. Αποτελεσματική 90 μέχρι και 81.
γ. Αποδεκτή 80 μέχρι και 61.
δ. Χρήζει βελτίωσης από 60 μέχρι και 41.
ε. Μη ικανοποιητική 40 μέχρι και 1.
Επίσης σημαντικό είναι ότι για την εξαγωγή της τελικής βαθμολογίας απόδοσης, κατά το άθροισμα όλων των επιμέρους ουσιαστικών προσόντων ανά κατηγορία, γίνεται απομείωση μορίων (απόδοσης) για σοβαρές πειθαρχικές ποινές που τυχόν έχουν επιβληθεί στον αξιολογούμενο αξιωματικό εντός της τελευταίας (προ της αξιολόγησης) δεκαετίας.
Η τέταρτη καινοτομία του συστήματος, είναι ότι για πρώτη φορά υπάρχει πρόβλεψη για "παράλληλη επετηρίδα" στους Αξιωματικούς του Π.Σ. με πρόβλεψη για Αξιωματικούς που τίθενται σε κατάσταση Εκτός Οργανικών Θέσεων (Ε.Ο.Θ.)
Σε αυτήν την κατάσταση τίθενται Αξιωματικοί στο βαθμό του Πυράρχου που για δύο φορές παραλείπονται κατά τις τακτικές κρίσεις για την επιλογή στο βαθμό του Αρχιπυράρχου, καθώς και όσοι ανεπιτυχώς ολοκληρώνουν την νεοσυσταθείσα ψυχοτεχνικής δοκιμασίας (test προσωπικότητας)
Οι συγκεκριμένοι Αξιωματικοί εκτελούν πλέον αμιγώς διοικητικά καθήκοντα, δεν επιστρέφουν στην πρότερη του κατάσταση και κρίνονται κάθε έτος μέχρι το έτος συμπληρώσεως της τεσσαρακονταετούς συντάξιμης υπηρεσίας τους, οπότε και αποστρατεύονται αυτοδικαίως. Με τη ρύθμιση αυτή επιχειρείται να προστατευτούν από την "άγουρη συνταξιοδότηση" οι εν λόγω Αξιωματικοί, αλλά από την άλλη επιβάλλεται και ένας φραγμός στις υπερπτήσεις προς επιλογή Αξιωματικών, αφού η η προσπέραση σε μεγάλο αριθμό Αξιωματικών τους οδηγεί σε "περιορισμένη αξιοποίηση" για τον υπόλοιπο υπηρεσιακό τους βίο, με ότι αυτό σημαίνει για το συμφέρον της Υπηρεσίας.
Η πέμπτη καινοτομία του συστήματος είναι ότι μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες, επιλύεται μια ουσιαστική και τυπική αδυναμία όπου παραβιάζόταν η αρχή, του "ουδείς κριτής του εαυτού του πράξεων". Συγκεκριμένα ο Αρχηγός του Π.Σ. ο οποίος μετείχε στο Πρωτοβάθμιο Ανώτατο Συμβούλιο κρίσεων που επέλεγε τους Ανώτατους Αξιωματικούς του Π.Σ. στις τακτικές κρίσεις, συμμετείχε και στο Δευτεροβάθμιο Ανώτατο Συμβούλιο: κρίσεων, που εξέταζε τις προσφυγές των "αδικούμενων" Αξιωματικών , εξετάζοντας ο ίδιος επί της ουσίας τις δικές του επιλογές. Με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, ο Αρχηγός πλέον μετέχει μόνο στο Πρωτοβάθμιο Ανώτατο Συμβούλιο, ενώ στο Δευτεροβάθμιο Ανώτατο Συμβούλιο, μετέχουν δύο Γενικοί Γραμματείς του Υπουργείου μας και ένας Αντιπρόεδρος του Ν.Σ.