Του Γιάννη Σταμούλη
Στα πλαίσια της 84ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στο Πληροφοριακό Κέντρο του Πυροσβεστικού Σώματος, παρουσιάστηκε, ένα από τα ιστορικά οχήματα του Π.Σ. το κλιμακοφόρο Magirus Deutz, προμήθειας 1939.
Το ιστορικό και εμβληματικό όχημα του Πυροσβεστικού Σώματος, με αριθμό κυκλοφορίας Π.Σ.57, είχε αποσυρθεί στις αποθήκες του 6ου Πυροσβεστικού Σταθμού στη Σίνδο Θεσσαλονίκης και εδώ και μήνες μια ομάδα συναδέλφων (οι Πυρονόμοι Στάικος Ηρακλής, Γουρτζιλίδης Γεώργιος και ο Αρχιπυροσβέστης Κυνηγόπουλος Λεωνίδας) ανέλαβαν την αποκατάσταση του.
Είναι το δεύτερο της σειράς που διασώζεται από την φθορά του χρόνου.
Το πρώτο είναι το "αδερφάκι του" με αριθμό κυκλοφορίας Π.Σ. 56, που οι συνάδελφοι της Δ.Π.Υ. Ιωαννίνων, είχαν την πρόνοια να το διαφυλάξουν επί πολλά χρόνια σε στεγασμένο χώρο, έτσι ώστε το 2006 να πάρει το δρόμο προς την Αθήνα και να αποτελέσει ένα από τα πρώτα και πολύτιμα εκθέματα του νέου τότε Πυροσβεστικού Μουσείου.
Το συγκεκριμένο όχημα είναι στην κυριολεξία αυθεντικό κλασσικό ιστορικό πυροσβεστικό όχημα, καθότι είναι στο σύνολό του, με τα εξαρτήματα, ανταλλακτικά και παρελκόμενα, όπως παραλήφθηκε.
Η σημαντικότητα του συγκεκριμένου οχήματος, το οδήγησε στο εξώφυλλο του επετειακού ημερολογίου, που εξέδωσε το Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος για το έτος 2007, με τον τίτλο "¨Ενα μουσείο γεννιέται", αφιερωμένο στο νεοϊδρυθέν μοναδικό Μουσείο του Πυροσβεστικού Σώματος.
Η προμήθεια των συγκεκριμένων οχημάτων έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία.
Τον Ιανουάριο του 1937 σε έγγραφό της, η τότε Επιθεώρηση Αντιαεροπορικής Άμυνας της χώρας, υποβάλλει σχετικό έγγραφο προς την Διεύθυνση Πυροσβεστικής Υπηρεσίας του Υφυπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας, με σκοπό να επισημάνει την επιτακτική ανάγκη της ενίσχυσης της Κρατικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας με αντιαρεπορική άμυνα των κυριοτέρων πόλεων της χώρας.
Στο έγγραφο επισημαίνεται ότι «επί πλέον ληφθή υπόψη ότι εις την Ελλάδα το κλίμα είναι γενικώς ευνοικόν δια την ανάπτυξιν του πυρός, ιδία κατά την θερινή εποχή, και ότι εις την χώρα μας η ξυλεία χρησιμοποιείται υπέρ παν άλλο υλικόν εις τας οικοδομικάς κατασκευάς, θα συνεχισθή το λίαν ανησυχαστικόν συμπέρασμα ότι εις περίπτωσιν πολέμου αι πόλεις μας κινδυνεύουν να καταστραφώσι δια του πυρός»
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος προτείνεται μεταξύ των άλλων η Ε.Α.Α. προτείνει: οργάνωσις Κρατικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας δυναμένη αφ ενός να παράσχη στελέχη ως και τινά μέσαν εις τα Τμήματα Πυροσβεστικής Υπηρεσίας(κατά Αστυνομικόν Τμήμα), αφετέρου, και κυρίως να παλαίση δια μέσων συγχρονισμένων και αριθμητικώς επαρκών κατά των πυρκαιών οι οποίαι έλαβον σοβαράς διαστάσεις. Ο συντάκτης του εγγράφου Υποστράτηγος Κ. Μπακόπουλος, προτείνει ότι θα πρέπει να αναγραφεί στον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου Δημόσιας Ασφαλείας, χρηματικό ποσό, για την ενίσχυση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και επίσης ότι θα πρέπει να ζητηθεί από το Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας να περιληφθεί η Π.Υ. στον πολεμικό εφοδιασμό της χώρας. Το έγγραφο καταλήγει ότι ως επείγοντα άμεσα μέτρα θα πρέπει να εφοδιαστεί με μέσα η Π.Υ. των πόλεων Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης και Καβάλας, να οργανωθεί σε πρώτο χρόνο Π.Υ. στις Σέρρες, Δράμα, Ξάνθη, Κομοτηνή και Βόλο και σε δεύτερο στάδιο στην Αλεξανδρούπολη, Φλώρινα, Νάουσα, Έδεσσα και Κοζάνη.
Στο τέλος του ίδιου μήνα ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Π. Καραπατέας υποβάλλει στο Υφυπουργείο Δημόσιας Ασφαλείας, έκθεση Τεχνικής Επιτροπής, που συστάθηκε «για την μελέτη και σύνταξιν των όρων ους δέον να πληρώσι τα πυροσβεστικά οχήματα των υπ όψιν υμών ανεφοδιασμού του Πυροσβεστικού Σώματος». Στην έκθεση ο Αρχηγός, επαναδιατυπώνει το αίτημα για την ταχύτερη και ολοκληρωτική ανανέωση των οχημάτων και μέσων του Σώματος, καθόσον, όπως σημειώνει, «περαιτέρω παραμονή εις τον υπάρχοντα σήμερον πυροσβεστικόν ημών εξοπλισμόν εγκλείει τους σοβαρότερους κινδύνους δια την ασφάλειαν των πόλεων, εις ας είμεθα εγκατεστημένοι και εις περίπτωσιν έτη της ειρηνικής εξελίξεως των εξωτερικών πραγμάτων της χώρας ημών». Η επιτροπή που συνέταξε την έκθεση, αποτελούμενη από τον Αρχηγό του Π.Σ., τον καθηγητή του Ε.Μ. Πολυτεχνείου Α. Μέλεγκοβιτς, τον Αρχιμηχανικό Α΄- Μηχανολόγο Χ. Βοσυνιώτη και τον Μηχανολόγο Ηλεκτρολόγο Κ.Λαγανά, έλαβε μεταξύ των άλλων, υπόψη της τον «νέον υπεισελθόντα παράγοντα, ήτοι την νέαν του Πυροσβεστικού Σώματος αποστολή ως βασικού πυρήνος της Παθητικής της Χώρας Αεραμύνης, καθ΄ην η εν ώρα πολέμου πολυπλεύρως κατά του πυρός πάλη των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών δημιουργεί δι αυτάς νέους, ιδίους και επιστημονικότερους τομείς ενέργειας»
Τρεις μέρες μετά, με κοινό έγγραφο του Αρχηγείου του Π.Σ. και της Διεύθυνσης Αντιαεροπορικής Αμύνης, αποστέλλεται στο Γενικό Επιτελείο Στρατού και στο Υπουργείο Οικονομικών, αναλυτικός πίνακας, με τις ανάγκες του Π.Σ. σε εξοπλισμό «κατά τάξιν επείγοντος» και πίνακας «με τα κατά την 31/3/1937 κεφάλαια του Ταμείου Πυροσβεστικής Υπηρεσίας ως και τας αναληφθείσας μέχρι της 31ης Δεκεμβρίου 1937»
Τελικά τον Ιούλιο του 1939 γίνεται η παραλαβή της πρώτης μεγάλης προμήθειας πυροσβεστικού εξοπλισμού, 40 οχήματα αντλιοφόρα, 45 πυροσβεστικά αυτοκίνητα άλλων τύπων, 6 υγειονομικά, 6 λεωφορεία και 4 κλίμακες αυτοκινούμενες.
 |
| 25 Μαρτίου 1940 Τα νέα κλιμακοφόρα Μagirus, και τα υπόλοιπα νεοαποκτειθέντα πυροσβεστικά οχήματα παρευλάνουν μπροστά από την εξέδρα των επισήμων στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. |
Η αυτοκινούμενη κλίμακα Magirus, χαρακτηρίστηκε ως απόκτημα για το Πυροσβεστικό Σώμα, γιατί αντικατέστησε την ζεύξιμη κλίμακα των τριών ή περισσοτέρων κλιμακίων, που ήταν δύσκολο στον χειρισμό και την χρήση εξαιτίας του βάρους της. Όπως χαρακτηριστικά περιγράφεται στην Ιστορία του Π.Σ. έκδοση 1980: "Η μηχανική κλίμακα Magirus αποτελείται από 4 κλιμάκια που ανυψώνονται με μηχανισμό και στη μεγαλύτερη ανάπτυξη φθάνουν τα 26 μέτρα. Η κλίμακα είναι μόνιμα ενσωματωμένη στο αυτοκίνητο και έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσεται προς όλες τις κατευθύνσεις και να μετακινείται, όταν δεν στηρίζεται το άνω άκρο της σε τοίχο και το όχημα μένει αμετακίνητο. Με τις κλίμακες αυτές γίνεται διάσωση ανθρώπων που κινδυνεύουν σε πολυώροφα κτίρια καθώς και την προσβολή της φωτιάς σε παρόμοια κτίρια από αυλοφόρο που ανεβαίνει σε αυτήν, κυρίως σε περιπτώσεις που το κλιμακοστάσιο των κτιρίων αυτών έχει αποκλεισθεί και πρέπει να γίνει ταυτόχρονη κατάσβεση σε διαφορετικούς ορόφους."
Πηγές:1. Ιστορία του Πυροσβεστικού Σώματος. Α.Π.Σ. Αθήνα 1980
2. Οι Πυροσβέστες στο έπος του 1940. Γιάννης Σταμούλης. Αθήνα 2014